کنتاکتور چیست

“کنتاکتور چیست “در بیشتر تجهیزاتی الکتریکی و حفاظتی مورد استفاده قرار می گیرد. کنتاکتور با استفاده از یک رله منحصر به فرد لوازم های الکتریکی را فعال و غیر فعال می کند، و بر اساس کاربرد هایی که دارند ویژگی آنان به چند دسته طبقه بندی می شوند. و در مقابل سوئیچ ها دارای کاربرد بیشتری هستند. در این مطلب با ما همراه باشید تا شما را با انواع کنتاکتور ها آشنا کنیم و قطعات اصلی آن را مورد بررسی قرار دهیم، پس با ما همراه باشید.

آشنایی با قطعه کنتاکتور

کنتاکتور یک کلید قابل کنترل از راه دور بوده که به صورت الکتریکی کارایی دارد و در تابلوهای برق کاربرد بسیاری دارد و در کل می توان اشاره کرد که یکی از اصلی ترین قطعات تابلو برق به شمار می رود. در کل می توان اشاره کرد کنتاکتور یک کلید مغناطیسی بوده که دارای سه فاز و سه کنتاکت اصلی بوده که جهت برقراری ارتباط بین تجهیزات محافظتی برای کنترل از راه دور مورد استفاده قرار می گیرد.

در کل می توان اشاره کرد کنتاکتور شباهت بسیاری به رله دزدگیر اماکن دارد ولی از کنتاکتور معمولا در قطعاتی که دارای آمپر بسیار بالایی می باشند که مورد استفاده قرار می گیرند، برای مثال: اگر کاربر تصمیم داشته باشد با استفاده از سیستم حفاظتی سیستم های گرمایشی که دارای آمپر های بالا هستند را کنترل کند، می تواند با نصب کنتاکتور به دزدگیر و متصل شدن قطعه کنتاکتور به برق، سیستم حفاظتی قابلیت این را پیدا می کند که ابزار های برقی را کنترل که داری آمپر های بیشتر از رله دزدگیر می باشند را کنترل کند. در کل از کنتاکتور برای تجهیزاتی مانند: مدار های الکتریکی، گرمکن های برقی، بانک ها خازن دار و … مورد استفاده قرار می گیرد.

نوع عملکرد کنتاکتور به چه صورت بوده

کنتاکتورهای برق بر خلاف رله های سیستم حفاظتی توان عبور بیشتر جریان برق را عهده دارد و برای ظرفیت بالاتری مورد استفاده قرار می گیرند. رله های ظرفیت عبور برق پایین تری دارند مانند کنترل سیستم های روشنایی خانه، اما با استفاده از کنتاکتور در کنار رله دزدگیر، سیستم حفاظتی می تواند تجهیزاتی که دارای آمپرهای بیشتر می باشند کنترل کنند.

آشنایی با انواع کنتاکتور

• کنتاکتور های تکفاز
• کنتاکتور های سه فاز

بر روی هر کنتاکتور یک یا دو کنتاکت برای فرمان باز و بسته وجود دارد که می توان از آنان مسیر های فرمان دهی به سیستم استفاده کرد. از کنتاکتور ها برای مقدار جریان های متفاوت در اندازه و ابعاد متفاوت ساخته شده اند. از پر کاربرد ترین آمپر کنتاکتور می توان به 9 تا 800 آمپر اشاره کرد که در ولتاژهای 380، 220، 110، 48 و 54 با ولت AC  و DC ساخته شده  اند و می تواند در صورت خرابی کنتاکتور بویین را تعویض کرد و ولتاژ های متفاوت استفاده کرد.

مزیت های استفاده از کنتاکتور به نسبت کلید در سیستم های حفاظتی

• دارای وصل و قطع شدن در دفعات بسیار زیاد
• امکان کنترل از راه دور سیستم های که دارای آمپر های بسیار بالا می باشند
• توانایی اتوماتیک کردن مدار های فرمان با استفاده از کنتاکتور
• بالا بردن سرعت وصل و قطع با طراحی مدار های فرمان
• و …

اجزا تشکیل دهنده کنتاکتور ها

تمامی کنتاکتور عا داریا سه بخش اصلی، تیغه، بویین ( رله یا سیم پیچ ) و قاب عایق بوده که دارای یک سوری لوازم جانبی مانند کنتاکت های کمکی می باشند.

1. بویین کنتاکتور:

بویین یا همان سیم پیچ ها، یک هسته مغناطیسی هستند که وظیفه باز و بسته کردن کنتاکت ها را با استفاده از نیروی مغناطیسی لازم برای اتصال تیغه ها را بر عهده دارد.

2. محفظه های عایقی:

عایق بندی کنتاکت ها به وسیله موادهای عایق مانند باکالیت و نایلو انجام می شوند و از این عایق بندی ها به عنوان ایزوله همچنین قاب محافظ و نگهدارند جهت حفاظت کاربر در برابر برق گرفتگی و نیز ایجاد محفظه جهت حفاظت از غبار، آب، گرد و خاک و … بوده.

3. تیغه ها:

تیغه های کنتاکتور به دو نوع فرمان و قدرت تقسیم بندی می شوند که جریان بخش قدرت از آن ها عبور می کند و تیغه های که برای فرمان دهنی مورد استفاده قرار می گیرند و به دو صورت حالت عادی باز و در حالت عادی بسته بر روی بدنه کنتاکتور قرار دارند. این تیغه ها بعد از هر بار تحریک، به حالت عکس خود تغییر وضعیت می دهد.

 انواع کنتاکتورهای AC:

کنتاکتور AC1: بار اهمی، با غیر اندیکتیویته ضعیف، گرمکن برقی با ضریب توان %95.

کنتاکتور AC2: برای فعال کردن موتورهای آسنکرون روتور سیم پیچی بدون ترمز و جریان های مخالف جریان راه اندازی بستگی به مقاومت مدار روتور دارد.

کنتاکتور 3AC: برای راه اندازی موتورهای قفس سنجابی یا غیر فعال کردن موتور در زمان کار، یعنی در برابر جریان پیوسته های بسیار بالا مقاوم هستند.

کنتاکتور AC4: برای روشن و خاموش کردن متناوب موتور قفس سنجابی، توانایی قطع کردن جریان های بسیار در حین کار مانند جرثقیل مورد استفاده قرار می گیرد.

کنتاکتور AC5: برای به کار انداختن موتور آسنکرون روتور قفسه ای با به کار بردن ترمز جریان متفاوت یا تغییر جهت های گردش الکتروموتور مورد استفاده قرار می گیرند.

انواع کنتاکتورهای DC:

کنتاکتور DC1: بار های اهمی، بار غیر اندیکتیو یا گرمن برقی با ضریب %95

کنتاکتور DV2: برای به کار انداختن موتور شنت، قطع کردن موتور دز رمان کار.

کنتاکتورDC3: برای راه اندازی موتور های شنت با تعداد دفعات وصل و قطع زیاد مدار ترمز.

کنتاکتور DC4: برای راه اندازی موتور سری، قطع موتور در زمان کار.

کنتاکتور DC5: برای راه اندازی موتورهای سری با تعداد دفعات وصل قطع برای تغییر جهت گردش ترمز و موتور